Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp đổi mới công tác quản lý hoạt động giáo dục ở trường Tiểu học

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp đổi mới công tác quản lý hoạt động giáo dục ở trường Tiểu học

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI MÃ SKKN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GÁO DỤC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC Lĩnh vực :Quản lý Cấp học : Tiểu học Tác giả: Nguyễn Thị Xuân Mai Chức vụ:Phó hiệu truưởng Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Vật Lại NĂM HỌC 2017 - 2018 0/26
2. BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC A - ĐẶT VẤN ĐỀ I.Lý do: Sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, sự thách thức của quá trình hội nhập kinh tế toàn cầu đòi hỏi phải có nguồn nhân lực có trình độ cao. Người lao động cần có đủ phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu của xã hội trong giai đoạn mới. Người lao động phải có khả năng thích ứng, khả năng thu nhận và vận dụng linh hoạt, sáng tạo tri thức của nhân loại vào điều kiện hoàn cảnh thực tế, tạo ra những sản phẩm đáp ứng yêu cầu của xã hội.Vì thế, Đảng ta đã khẳng định trong Nghị quyết TW 2 khóa VIII là “ Giáo dục đào tạo phải trở thành quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”. Giáo dục là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân. Giáo dục có ý nghĩa với từng con người, với mỗi quốc gia. Giáo dục đóng vai trò quan trọng chuẩn bị nguồn lực có chất lượng trong chiến lược phát triển kinh tế cho mỗi đất nước và tạo cơ hội học tập cho mỗi người dân. Đảng ta khẳng định, chiến lược phát triển con người là quan trọng nhất con người là động lực thúc đẩy xã hội phát triển. Ý thức được vấn đề đó trong chiến lược phát triển giáo dục từ năm 2011- 2020 Quốc hội đã thông qua, Thủ tướng chính phủ đã phê duyệt là: “Phải đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng được yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”. Để đáp ứng được sứ mệnh xu thế hóa toàn cầu, một nhiệm vụ quan trọng đó là giáo dục cần phải có bước chuyển biến mạnh mẽ, phải đổi mới, trước hết là đổi mới công tác quản lý, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới nội dung chương trình sách giáo khoa hướng tới mục tiêu:Đảm bảo kiến thức kỹ năng, năng lực phẩn cho học sinh ở bậc học Tiểu học. Đổi mới kiểm tra đánh giá, thực hiện tốt các “Cuộc vận động và các phong trào thi đua của ngành giáo dục đã phát động và chỉ đạo”. Năm học 2017-2018, Bộ GD&ĐT chỉ đạo toàn ngành tập trung vào công tác đổi mới giáo dục tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống, năng lực giải quyết vấn đề trong cuộc sống, sống có kỷ cương nề nếp, có trách nhiệm với bản thân, gia đình nghĩa vụ trong cuộc sống cộng đồng noi học tập, sinh hoạt, sinh sống.Từng bước nâng cao chất lượng“dạy và học thật chất”; nâng cao chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn, học đi đôi với hành, giảm áp lực với học sinh, giáo viên; quan tâm tới trang bị kỹ năng nhất là kỹ năng mềm, kỹ năng trải nghiệm cuộc sống cho học sinh. Quyết tâm xây dựng hình ảnh của ngành giáo dục trước nhân dân, từng bước tạo niềm tin trong phụ 2/26
3. B – NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I- Cơ sở lý luận: Quản lý giáo dục là sử dụng luật giáo dục một cách toàn diện có tổ chức, có hướng đích, có điều chỉnh đạt được đích là chất lượng giáo dục. Hay chính là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động sư phạm của hệ thống giáo dục đạt hiệu quả cao. Quản lý hoạt động dạy-học trong nhà trường là một trong những hoạt động quan trọng nhất có đích là mục tiêu giáo dục bậc Tiểu học. Tiểu học là một bậc học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân, nó có vai trò nền tảng rất quan trọng, có đặc điểm bản sắc riêng, hình thành cơ sở ban đầu rất cơ bản và bền vững cho trẻ em tiếp tục học lên trung học cơ sở. Cần phải thấy rằng những gì cần thiết mà không tạo cho trẻ khi còn học ở Tiểu học thì sau này khó mà thực hiện được những bậc học tiếp theo. Phạm vi quản lí giáo dục hoạt động dạy ở nhà trường Tiểu học là quản lý giáo viên trong việc thực hiện nhiệm vụ của nhà giáo theo chỉ đạo của ngành phù hợp với tình hình địa phương; quản lý lĩnh vực chuyên môn; giải quyết vấn đề thực tiễn xảy ra trong giáo dục gắn tiêu chuẩn trình độ, năng lực chuyên môn của chuẩn chức danh nghề nghiệp. Quản lý hoạt động dạy là quản lý chất lượng dạy học và giáo dục học sinh trong đơn vị tiểu học của người được giao quyền quản lý. Đổi mới là thay đổi cái cũ lạc hậu không còn phù hợp bằng cái mới tiên tiến phù hợp hơn. Đổi mới công tác quản lý có ý nghĩa loại bỏ được cơ chế lỗi thời - thủ phạm kìm hãm sự phát triển. Đổi mới công tác quản lý đòi hỏi người quản lý không những đổi mới cách nghĩ, cách làm mà người quản lý phải biết tạo điều kiện cho cái mới phát huy hiệu quả. Người quản lý còn biết phân biệt, nhìn ra cái mới, quản lý được sự đổi mới và phát huy tác dụng. Đổi mới công tác quản lý chính là sự lựa chọn các giải pháp, biện pháp quản lý sao cho phù hợp với tình hình hiện tại, biết tận dụng lợi thế về sức mạnh nội lực để tạo ra sức mạnh tổng hợp trong các hoạt động giáo dục. Trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, Đảng ta đã đặc bịêt coi trọng vị trí con người, coi con người vừa là mục tiêu vừa là động lực của sự phát triển. Văn kiện Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 4 khoá VII đã nêu: “Con người phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức là động lực xây dựng xã hội mới, đồng thời là mục tiêu của xã hội. Vì vậy, mọi Chủ trương, Chính sách của Đảng, Nhà nước khẳng định vai trò bồi dưỡng và phát huy nhân tố con người”. 4/26
4. khai và thực hiện các văn bản, quy định về thực hiện nhiệm vụ chính trị của trường. Về đội ngũ cán bộ giáo viên trong hai năm gần đây đã đảm bảo đủ số lượng, cơ cấu giáo viên. 100% cán bộ quản lý, giáo viên có trình độ đào tạo đạt chuẩn và trên chuẩn. Đội ngũ giáo viên của trường có độ tuổi trẻ, nhiệt tình, trách nhiệm tâm huyết với nghề nghiệp, phần lớn giáo viên ở độ tuổi cao gương mẫu, có năng lực chuyên môn nghiệp vụ vững vàng. Các tổ chuyên môn của trường được hoạt động thường xuyên trong công tác bồi dưỡng chuyên đề, thao hội giảng, dự giờ bồi dưỡng thường xuyên và có nề nếp. Về đội ngũ lãnh đạo quản lý đoàn kết thống nhất cao trong xây dựng kế hoạch hành động và tác nghiệp chặt chẽ. Mạnh dạn chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học VNEN. Đổi mới trong bồi dưỡng giáo viên. Kết quả hoạt động dạy- học đạt được trong 2 năm học trước như sau: Môn/mặt Năm học 2015- 2016 Năm học 2016 -2017 Xếp loại SL:1172 % SL:1206 % Kiến thức kỹ Hoàn thành tốt 655 55,8 588 48,7 năng môn Hoàn thành 512 43,7 801 50,8 học CHT 5 0,5 5 0,4 Tốt 766 65,3 819 67,9 Năng lực Đạt 398 34,0 376 31,1 Chưa đạt 8 0,7 11 0,9 Tốt 863 73,6 907 75,2 Phẩm chất Đạt 309 26,7 298 24,7 Chưa đạt 0 1 0,1 Toán Violympic 29 20 1 nhất các cuộc thi Tiếng Anh 7 7 HS đạt giải Viết chữ đẹp 18 2 nhất 28 1 nhất cấp huyện trở TDTT; 1 1 Nhì 1 1Nhất lên Văn nghệ 1 1 Ba TT sách 1 1 Nhất Xếp loại GV SX 37 70,7 29 56,8 chuẩn NN TT 12 20,7 21 38,0 và danh hiệu TB 5 8,6 3 5,2 thi đua đạt CSTĐ huyện 9 15,5 10 17,2 LĐTT huyện 5 8,6 5 8,6 GV dạy giỏi Đạt giải huyện 2 2 6/26
5. nhân của mọi thắng lợi”. Gốc rễ sâu xa làm nên “Chất lượng thật” trong giáo dục, ở mỗi nhà trường người học là chủ thể trung tâm của quá trình giáo dục. Người học được tôn trọng thể hiện bản thân. Do đó người làm quản lý, giáo viên phải thay đổi lề lối, tác phong làm việc có trách nhiệm, có đạo đức, gương mẫu trước học sinh, có uy tín trong phụ huynh, nhân dân và đồng nghiệp đồng thời am hiểu và áp dụng đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới cách tổ chức quản lý lớp học; hướng dẫn học sinh cách học. Hơn thế nữa người quản lý cũng như giáo viên biết truyền cảm hứng cho đồng nghiệp, cho học sinh làm việc tích cực tự giác sôi nổi, nhiệt huyết, sáng tạo. Sẵn sàng dẫn dắt, định hướng, tư vấn cho tổ trưởng, giáo viên về kinh nghiệm quản lý giáo viên, học sinh; Giáo viên, học sinh biết chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau tạo ra sản phẩm nhân cách học sinh là thước đo sự phát triển của nhà trường. Để có được sản phẩm có chất lượng đáp ứng yêu cầu xã hội đặt ra, mỗi chúng ta người làm quản lý cho đến đội ngũ trực tiếp tạo nên chất lượng thật phải có vốn tri thức, kỹ năng làm việc chuyên nghiệp cho nên không ngừng học hỏi nâng cao trình độ, kỹ năng nghiệp vụ “chuẩn” nghề nghiệp do các cấp bồi dưỡng và tự thân bồi dưỡng; biết tự bồi dưỡng kỹ năng quản lý và nghệ thuật quản lý. Biết thường xuyên kiểm tra chỉ ra điểm mạnh, điểm yếu và kiểm soát bản thân. Biết cái lợi cho học trò, cho giáo viên; cái lợi thì cố làm, quyết tâm làm bằng được; tăng tham gia hoạt động thực tiễn để nhận ra cái chưa được cần sửa đổi bản thân, cách làm, sự hợp tác để giải quyết công việc một cách có hiệu quả hơn. Có niềm tin ở đội ngũ giáo viên, biết chia sẻ quyền, phân rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm và rất cần phát huy nội lực của chính giáo viên. Tăng bồi dưỡng nhận thức cho giáo viên về ý nghĩa học chuẩn chức danh nghề nghiệp để chính họ tự nguyện đi học chuẩn chức danh nghề nghiệp vận dụng vào công việc đem lại hiệu quả cao “chất lượng thực” Tăng trao đổi học hỏi lắng nghe và chia sẻ kinh nghiệm các trường chuẩn quốc gia, học hỏi các điển hình tiên tiến, rút kinh nghiệm và tổng kết kinh nghiệm. Cố vấn, tư vấn trực tiếp đối tượng quản lý để mang lại hiệu quả trong công việc. Dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Tăng cường công tác giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, tác phong sư phạm lành mạnh trong giáo viên. Cần làm cho mỗi giáo viên nhận thức sâu sắc và thực hiện tốt Đường lối, Chủ trương chính sách của Đảng, Pháp luật Nhà nước, các quy định, quy chế của ngành giáo dục và đơn vị công tác. Mỗi cán bộ, giáo viên hiểu rõ “Bậc tiểu học là bậc nền tảng trong hệ thống giáo dục Quốc dân, đưa học sinh vào nề nếp, giúp cho học sinh hình thành được nhân cách bước đầu rất cơ bản để các em có điều kiện rèn luyện học tập và phát triển các 8/26
6. dưỡng nâng cao nghiệp vụ cho mỗi cá nhân giáo viên một cách hiệu quả nhất. Căn cứ vào Điều lệ trường Tiểu học, đối với giáo viên số tiết dự giờ ít nhất 18 tiết/năm. Để công tác dự giờ có hiệu quả, trước khi dự giờ giáo viên phải nghiên cứu kĩ nội dung bài, xác định mục tiêu, xác định mảng kiến thức trọng tâm, nghiên cứu lựa chọn nội dung phù hợp với đối tượng. Chọn phương pháp linh hoạt, đồ dùng dạy học hiệu quả; cách thức tổ chức phù hợp. Dự kiến được hết những tình huống có thể xảy ra trong quá trình giảng dạy. Cần giảm nội dung, giảm áp lực , giảm lối học thuộc nguyên mẫu ghi nhớ máy móc; tạo thú vị, ấn tượng trong mỗi giờ học. Đem đến không khí thoải mái, tạo động cơ và niềm tin trong mỗi học sinh. Tiến hành dự giờ: khi dự giờ, giáo viên dự tập trung theo dõi hoạt động của học sinh, thông qua các hoạt động, hệ thống câu hỏi, câu trả lời và cách đánh giá học sinh của người dạy, cách quan sát giúp đỡ học sinh. Từ đó có cơ sở góp ý xây dựng cho đồng nghiệp. Để học tập ở đồng nghiệp, người dạy và người dự chú ý lắng nghe, bày tỏ quan điểm phân tích, chia sẻ về học sinh làm việc bằng phương tiện, tài liệu, đồ dùng nào hiệu quả từ đồ dùng đó? Học sinh tương tác với nhau với thái độ ra sao? Chúng tập trung với công việc như thế nào? Học sinh nào chưa tập trung? Giáo viên, học sinh đã giúp đỡ kịp thời chưa? Giáo vên can thiệp vào hoạt động học sinh lúc nào? Có phù hợp không? hiệu quả đem lại ra sao? Từ cách chia sẻ đó, mỗi giáo viên rút ra được bài học kinh nghiệm cho bản thân mình qua dự giờ của đồng nghiệp về cách thức tổ chức lớp học để tập trung học sinh vào hoạt động đem lại hiệu quả giờ dạy có chất lượng. Tạo môi trường làm việc dân chủ, cởi mở: Giáo viên được trao đổi nội dung, nguồn tư liệu khai thác phục vụ giảng dạy; tháo gỡ khó khăn nội dung khó; trao đổi biện pháp giáo dục học sinh. Trao đổi kinh nghiệm tương tác trong hoạt động dạy học qua phản hồi kết quả của học sinh. Trao đổi nội dung dạy học, thời khóa biểu, báo giảng, thiết kế bài học tháo gỡ bài khó. Giúp đỡ giáo viên ít kinh nghiệm và giáo viên còn hạn chế về năng lực. Kiểm tra kế hoạch bài dạy của giáo viên trong tổ khối Đặc biệt kiểm tra chéo rút kinh nghiệm cho nhau trong khâu kiểm tra nề nếp; kiểm tra việc sử dụng các đồ dùng thiết bị dạy học; ra đề và kiểm tra đánh giá học sinh; trong nhận xét đánh giá thường xuyên; trong kiểm tra ý thức rèn chữ đẹp; trong đánh giá mọi hoạt động của học sinh, của tập thể lớp. Cơ bản là công tác tự kiểm tra, học hỏi trao đổi chính từ phía giáo viên với giáo viên, tổ trưởng với giáo viên để tạo sự ổn định, nề nếp hoạt động trong tổ khối và trong nhà trường. Đây cũng là điều kiện để nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường. Song song với việc bồi dưỡng tại trường, nhà trường còn động viên, tạo điều kiện để giáo viên được đi học nâng cao trình độ; học chuẩn danh nghề nghiệp, tổ chức tham quan, học tập, giao lưu các hội thi cấp trường, cấp huyện 10/26