Báo cáo biện pháp Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi)

Nội dung text: Báo cáo biện pháp Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi)

1. MÃ SKKN SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM SỬ DỤNG HÌNH CƠ BẢN TRONG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG SÁNG TẠO NGHỆ THUẬT CHO TRẺ MẪU GIÁO LỚN (5 – 6 TUỔI) Lĩnh vực/ Môn: Giáo dục mẫu giáo. Cấp học: Mầm non. Tài liệu kèm theo (nếu có): Ví dụ: đĩa CD minh họa cho SKKN, mô hình, sản phẩm, phụ lục NĂM HỌC 2016 - 2017 1
2. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ (LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI). Chương trình giáo dục mầm non là cánh cửa mở ra giúp giáo viên mầm non chủ động hơn, sáng tạo hơn khi lập kế hoạch tổ chức các hoạt động trong ngày cho trẻ tại trường. Giáo viên linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động sao cho hợp lí không bị bó buộc vào các chương trình khung. Giáo viên có quyền lựa chọn các hoạt động trong ngày sao cho hợp lí, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý và lứa tuổi của trẻ. Bên cạnh các hoạt động mà trẻ vẫn tham gia nhằm phát triển 5 mặt: Nhận thức -Thể chất - Ngôn ngữ - Tình cảm, xã hội - Thẩm mỹ, giáo viên hoàn toàn có thể thể hiện sự sáng tạo của mình trong các giờ hoạt động về những lĩnh vực này. Nhưng hoạt động mang lại sự sáng tạo nhiều nhất cho cô và trẻ chính là hoạt động tạo hình. Đây là hoạt động giáo viên mang lại cho trẻ rất nhiều mới mẻ từ việc tạo ra các sản phẩm tạo hình đến việc trẻ phải vận dụng trí tưởng tửợng, óc sáng tạo của mình để làm cho các sản phẩm của mình có tiếng nói riêng. Các đề tài của hoạt động tạo hình được tổ chức trong các trường mầm non hiện nay, bị phụ thuộc nhiều vào các đề tài trong vở thủ công và vở vẽ nên không thể coi đấy là các hoạt động sáng tạo nghệ thuật. Hay chăng những hoạt động sáng tạo nghệ thuật chỉ được tổ chức ở một nhóm trẻ, tập trung vào những trẻ có kĩ năng tạo hình khá và thường được tổ chức vào các giờ hoạt động ngoài trời hay chủ yếu là hoạt động góc. Hoạt động sáng tạo nghệ thuật có thể dễ thấy trong các giờ hội giảng, giáo viên tập trung nhiều sức suy nghĩ cho những tiết học. Để những giờ học này thành công, giáo viên phải dồn sức rèn kĩ năng cho trẻ hay thậm chí là cho trẻ thực hành trước chính những sản phẩm trong giờ học và cứ rèn đi, rèn lại như vậy. Do vậy mà trẻ không có được những kĩ năng cơ bản cho các hoạt động sáng tạo nhất là kĩ năng quan sát, kĩ năng tư duy nên các sản phẩm được gọi là sáng tạo do trẻ làm ra thực chất lại là sự áp đặt của giáo viên lên sản phẩm của trẻ. Những sản phẩm đó chưa thể hiện tiếng nói riêng của trẻ trong nghệ thuật. Với tôi hoạt động sáng tạo nghệ thuật đối với trẻ mẫu giáo lớn là hoạt động có sự gợi ý, định hướng của cô vào một chủ đề nào đó, cô là người chuẩn bị cho trẻ những nguyên vật liệu. Nhưng các sản phẩm được tạo ra là từ suy nghĩ của trẻ, từ cách làm của trẻ, trẻ tưởng tượng thế nào trẻ thực hiện như thế và nói lên được suy nghĩ của trẻ khi nhìn vào sản phẩm của mình. Một hoạt động sáng tạo nghệ thuật thành công, là trẻ phải thực sự hứng thú với hoạt động đó, trẻ có kĩ năng tạo hình đơn giản như: vẽ, gấp, cắt, xé dán và các kĩ năng về tư duy như: kí năng quan sát, kĩ năng sắp xếp trình tự các bước thực hiện nên trẻ phải được 3/40
3. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ (NỘI DUNG GIẢI PHÁP, CẢI TIẾN): I. Nội dung lý luận: Trong thực tế giảng dạy, trẻ thường chơi với các hình cơ bản chủ yếu thông qua hoạt động: - Phát triển nhận thức giờ học làm quen với toán: Đây là hoạt động trẻ được được tiếp cận nhiều nhất với các hình cơ bản. Từ lứa tuổi mẫu giáo bé trẻ đã được làm quen, nhận biết các hình cơ bản: trẻ biết được tên gọi, đặc điểm của các hình, so sánh sự giống và khác nhau giữa các hình thông qua các trò chơi. Đến lứa tuổi mẫu giáo nhỡ và mẫu giáo lớn, trẻ được ôn luyện, củng cố lại và ứng dụng vào thực tế khi tìm và phát hiện những đồ vật xung quanh mình có dạng các hình cơ bản. Đặc biệt, trẻ còn tham gia vào hoạt động chắp ghép các hình cơ bản để tạo thành hình mới theo ý thích. Hoạt động này đòi hỏi trẻ phải có óc tưởng tượng và sự sáng tạo rất cao trong khi tham gia hoạt động. Giờ học sáng tạo: Chắp ghép các hình cơ bản để tạo thành hình mới theo ý thích - Phát triển thẩm mỹ: Đây cũng là giờ học giúp trẻ ôn luyện, củng cố khả năng nhận biết các hình cơ bản thông qua các hoạt động: vẽ, dán, cắt dán hay xé dán. Ngay từ lứa tuổi mẫu giáo bé trẻ đã sử dụng các hình cơ bản để tạo thành sản phẩm. - Lồng ghép, tích hợp trong một số hoạt động khác: Trong các giờ học khác, các hình cơ bản được sử dụng tích hợp, lồng ghép nhằm mang lại hiệu quả giờ học hoặc gây hứng thú giúp trẻ tập trung vào nội dung chính của bài học. Tuy nhiên việc lồng ghép, tích hợp này cũng rất ít khi sử dụng. 5/40
4. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). Hoạt động phát triển Hoạt động phát triển thẩm mỹ Các hoạt Lứa tuổi nhận thức Vở tạo hình Vở thủ công động khác các hình mới theo ý biết, tên thích và theo yêu cầu gọi các hình Vẽ chân dung bạn trai Gấp và dán áo hoặc bạn gái Vẽ người thân trong Dán chiếc xe đẩy gia đình Cắt và dán cửa cho Vẽ ngôi nhà ngôi nhà Vẽ đồ dùng trong gia Xé và dán con cá đình bé Mẫu Vẽ con cá Xé và dán hoa giáo nhỡ Vẽ những bông hoa Xé và dán ôtô khách Xé và dán thuyền trên Vẽ quả ngày tết biển Xé và dán quang cảnh Vẽ tàu hỏa bầu trời ban ngày Xé và dán hoa mừng Vẽ máy bay sinh nhật Bác 2 11 11 2 Ôn nhận biết, phân biệt các hình: hình Cắt và dán đồ chơi Bài 4. vuông, hình tròn, hình Vẽ chân dung cô giáo ngoài trời trong Quan sát, tam giác, hình chữ trường mầm non nhận biết nhật Vẽ đồ dùng bé thích Xé và dán đàn vịt Vẽ ngôi nhà của bé Cắt và dán bông hoa Vẽ người thân trong Gấp và dán thuyền gia đình trên biển Mẫu Cắt và dán phương giáo lớn Vẽ trang trí hình tròn tiện giao thông đường bộ Vẽ chân dung bác sĩ Gấp và dán máy bay Cắt, dán cảnh quê Vẽ phương tiện giao hương mà bé thích thông (Cắt, dán phố cổ Hà Nội) Cắt và dán trang trí Vẽ đồ dùng học tập đồ dùng học tập 1 8 8 1 7/40
5. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). Sản phẩm tạo hình lứa tuổi mẫu giáo nhỡ: Để trẻ dễ vẽ giáo viên thường hướng dẫn trẻ vẽ khuôn mặt hình tròn Sản phẩm tạo hình lứa tuổi mẫu giáo lớn: Cắt, xé dán phố cổ Hà Nội. Trẻ cắt phần thân nhà, cửa ra vào là hình chữ nhật, cửa sổ hình vuông và mái nhà hình tam giác 9/40
6. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). Xuất phát từ thực trạng trên, tôi đã nghiên cứu, lựa chọn và mở rộng thêm các đề tài dạy trẻ và được tiến hành thông qua các biện pháp sau: III. Các biện pháp đã tiến hành: Ngay từ đầu năm học, tôi đã lên kế hoạch cụ thể với giờ hoạt động tạo hình hay chính là các giờ hoạt động nghệ thuật sáng tạo. Tôi đã sắp xếp, bố trí các hoạt động từ dễ đến khó, trẻ được làm quen với các chất liệu, cùng cô khám phá về chất liệu đó thông qua nhiều hoạt động khác nhau. Dần dần, tôi xem kẽ các hoạt động sáng tạo để trẻ hình thành thói quen vận dụng kĩ năng sáng tạo khi tạo ra sản phẩm mới. 1. Làm quen với các hình cơ bản: Trẻ mẫu giáo lớn đã được làm quen với các hình cơ bản thông qua các hoạt động làm quen với toán ở lứa tuổi mẫu giáo bé, chắp ghép sáng tạo ở lứa tuổi nhỡ. Trẻ được nhận biết và ôn luyện lại vào các hoạt động củng cố ở lớp lớn nên trẻ rất quen thuộc với các hình cơ bản. Trẻ dễ dàng tìm kiếm những đồ vật có dạng các hình cơ bản. Tuy vậy, tôi vẫn xây dựng rất nhiều các hoạt động khác nhau, tại các thời điểm khác nhau để giúp trẻ củng cố một cách chính xác nhất về các hình cơ bản. Xây dựng nhiều hoạt động giúp trẻ củng cố một cách chính xác nhất về các hình cơ bản. * Nguyên vật liệu 1: Que kem - Trên đầu mỗi que kem có gắn dán dính hoặc nam châm để giúp liên kết các que kem lại với nhau khi ghép thành các hình theo ý muốn. 11/40
7. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). * Nguyên vật liệu 3: Đất nặn. Trẻ dùng đất nặn tạo thành các hình cơ bản theo dang hình 2D - Trên các tấm bìa có vẽ sẵn các hình rộng và có ghi tên của từng hình. - Trẻ dùng đất nặn nặn thành hình theo đúng kích cỡ của hình đã in trên bìa. * Nguyên vật liệu 4: Đồ chơi trong lớp. Trẻ sử dụng đồ chơi để xếp theo đường bao của hình. - Trên sàn lớp có sẵn các hình rộng. - Trẻ sử dụng đồ chơi để xếp theo đường bao của hình. 13/40
8. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). Trẻ tìm kiếm các đồ vật có dạng hình cơ bản là các đồ vật, đồ chơi trong lớp. Tôi cho trẻ in lại đường viền của các đồ vật lên giấy bằng bút chì. 15/40
9. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). - Cắt 2 hình tròn vừa vẽ. - Dán các hình vuông và hình tròn có sẵn vào 2 đầu của hai sợi dây để dùng làm chân và tay. - Dán băng dính xốp vào mặt trái của hình tròn đã vẽ. Xếp 2 sợi dây vào giữa và dán mặt trái của hình tròn còn lại. 17/40
10. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). Những chiếc bát giấy xinh xắn và đầy màu sắc đã biến thành những chú nhện ngộ nghĩnh và những viên kem đầy hấp dẫn 19/40
11. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). Tuy nhiên, tôi muốn trẻ sử dụng kĩ năng gấp để biến hình tròn thành những hình khác. là hình sau khi gấp học sinh có thể tận dụng được luôn để tạo ra sản phẩm. Hình tròn có nhiều cách gấp để tạo ra các dáng khác nhau. Cách 1: Gấp đôi hình tròn để được nửa hình tròn. Với cách gấp này có thể tạo ra rất nhiều sản phẩm khác nhau bằng cách sắp xếp các hình theo trí tưởng tượng của mình. Khi sử dụng các hình có kích thước khác nhau cũng tạo ra rất nhiều sản phẩm sinh động và bắt mắt. 21/40
12. Sử dụng hình cơ bản trong tổ chức hoạt động sáng tạo nghệ thuật cho trẻ mẫu giáo lớn (5 – 6 tuổi). Xoay phần cong của 2 nửa hình tròn vào nhau đã tạo ra những bông hoa thật đẹp mắt. Cây thông xinh xắn được sắp xếp khéo léo từ nửa hình tròn có kích thước khác nhau. Những cánh hoa cong nửa đường tròn đã tạo thành chậu hoa xinh xắn. 23/40