Báo cáo biện pháp Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc

Nội dung text: Báo cáo biện pháp Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc

1. ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAN PHƯỢNG TRƯỜNG MẦM NON ĐAN PHƯỢNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5 – 6 TUỔI HỨNG THÚ THAM GIA VÀO HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC Lĩnh vực: Giáo dục mẫu giáo Cấp học: Mầm non Tên tác giả: Nguyễn Thị Lan Đơn vị công tác: Trường mầm non Đan Phượng xã Đan Phượng, huyện Đan Phượng Chức vụ: Giáo viên NĂM HỌC 2019 - 2020
2. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ, khi vận động theo nhạc sẽ thúc đẩy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác. Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn rỏi của bản hành khúc gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi. Bài hát êm dịu đưa trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng, Ngoài ra âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc cho trẻ. Với tôi âm nhạc giống như một bí quyết riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo ấn tượng đẹp khi tới trường lớp. Vì tất cả những những lý do này, tôi luôn mong muốn mình phải làm thế nào để giúp trẻ hứng thú, học thật tốt hoạt động giáo dục âm nhạc. Tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng tạo, để tìm ra những cách thức giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ. Bằng tất cả sự nỗ lực, cố gắng đó, tôi cảm thấy một phần nào ý nguyện của mình đã thực hiện được. 2. Lý do về mặt thực tiễn Trong thực tế việc tạo hứng thú cho trẻ trong giờ hoạt động âm nhạc đã được giáo viên mầm non rất quan tâm, các giáo viên đã biết cách tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động âm nhạc hiệu quả đạt được rất cao. Đó là trẻ đã có hứng thú với các hoạt động âm nhạc trong giờ học cũng như ở mọi lúc, mọi nơi Qua đó đã hình thành một số kỹ năng âm nhạc ở trẻ: hát đúng nhạc, hát rõ lời, vận động theo phách, theo nhịp, vận động minh họa. Nhưng bên cạnh đó vẫn còn hiện tượng là một số giáo viên chưa biết cách tổ chức hoạt động cho trẻ, chưa biết vận dụng những biện pháp linh hoạt, sáng tạo vào trong quá trình dạy trẻ và đặc biệt là chưa biết thu hút sự tập trung chú ý, sự tích cực tham gia vào các hoạt động của trẻ nên sự cảm nhận âm nhạc của trẻ cũng như các kỹ năng hoạt động âm nhạc còn hạn chế: Trẻ còn hay quên, hay nhầm lẫn, chưa rèn luyện được kỹ năng cho trẻ dẫn tới hiệu quả giáo dục chưa cao. Đứng trước vấn đề trên là một giáo viên mầm non tôi nghĩ rằng nếu tình trạng trên cứ diễn ra lâu dài thì sẽ ảnh hướng đến chất lượng học của trẻ. Ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Vì hoạt động âm nhạc có vai trò quan trọng liên quan đến sự phát triển toàn diện của trẻ, có liên quan tới các môn học khác mà trẻ ở độ tuổi mẫu giáo lớn càng cần phải cho trẻ nắm bắt kiến thức, cảm nhận âm nhạc một cách đầy đủ, chính xác chắc chắn để trẻ có cơ sở học tốt ở các lớp sau, chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 2/19
3. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc Nhà trường đạt chuẩn Quốc gia, có phòng âm nhạc riêng cho trẻ, được các cấp bổ sung cơ sở vật chất như đàn, đài, ti vi, Nhà trường có đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình, sáng tạo, chị em đồng nghiệp luôn quan tâm giúp đỡ và cùng trao đổi các phương pháp giảng dạy hay để cùng nhau tiến bộ. Trẻ được tham gia nhiều hoạt động văn nghệ của trường, lớp giúp trẻ được thể hiện khả năng và nâng cao tính tự tin, hứng thú ở trẻ. Lớp có 2 giáo viên, có trình độ trên chuẩn, có lòng yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, luôn trau dồi phẩm chất đạo đức nhà giáo, luôn học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn của mình. b. Khó khăn Bản thân tôi và một số giáo viên trong trường còn chưa thạo đánh đàn và số trẻ trẻ trên lớp đông nên khó khăn trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ. Do trình độ nhận thức của trẻ không đồng đều.Trong lớp một số trẻ nhút nhát, trẻ rụt rè, quá hiếu động, chưa tự tin, chưa thực sự hứng thú khi thể hiện trước cô và các bạn nên ảnh hưởng đến hoạt động của trẻ. Một số phụ huynh chưa quan tâm tới việc giáo dục âm nhạc cho trẻ, chỉ quan tâm cho con học viết, đọc nên khả năng âm nhạc của trẻ còn hạn chế. Đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động âm nhạc đã được bổ sung tuy nhiên còn ít, cơ sở vật chất chưa nhiều. 2. Số liệu điều tra trước khi nghiên cứu Để thực hiện đề tài, ngay từ đầu năm học 2019 - 2020 tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá về mức độ hứng thú của trẻ qua các giờ giáo dục âm nhạc ở nhóm lớp tôi được giao với các tiêu chí, kết quả cụ thể như sau: (Bảng số liệu kèm theo sau sáng kiến) II. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN Từ việc khảo sát trên, tôi đã nghiên cứu và tìm ra được các biện pháp hiệu quả để giúp trẻ hứng thú với hoạt động giáo dục âm nhạc như sau: 1. Biện pháp 1: Tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và khả năng âm nhạc Là một giáo viên dù giảng dạy môn học nào hay cấp học nào chăng nữa, bên cạnh những yêu cầu về phẩm chất đạo đức, sức khỏe, khả năng sư phạm năng lực chuyên ngành là rất cần thiết trong công tác giảng dạy. Cần phải tự rèn luyện để nâng cao năng lực chuyên môn, có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Muốn thực hiện tốt việc giáo dục âm nhạc, giáo viên phải có khả năng, kiến thức âm nhạc, biết biểu diễn vì hiệu quả giáo dục ảnh hưởng trực 4/19
4. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc cuộc sống trẻ thơ. Đối với môn giáo dục âm nhạc có nhiều đồ dùng, dụng cụ âm nhạc, những đồ dùng ấy phát ra những âm thanh sôi động giúp cho bài hát hay hơn, thu hút được sự hứng thú của trẻ vào tiết học. Để đạt được kết quả cao tôi đã chuẩn bị một số đồ dùng, dụng cụ tự tạo từ nguyên vật liệu dễ kiếm, dễ tìm từ những phế liệu thải để làm đồ dùng, dụng cụ phục vụ cho môn giáo dục âm nhạc. Đồ dùng có 2 loại chủ yếu: Đồ dùng có sẵn: Đàn, xắc xô, trống, kèn, mõ, trang phục Đồ dùng tự tạo: Đồ dùng tự tạo có muôn hình muôn vẻ bởi chúng được tạo ra từ những vật sẵn có, dễ kiếm, dễ làm. Nguồn gốc của đồ dùng tự tạo là vô tận. Làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo là hoạt động sáng tạo và độc đáo. Có thể dùng luôn những đồ vật thông thường trong sinh hoạt hàng ngày, sử dụng trực tiếp những vật liệu tự nhiên làm đồ chơi và bằng những vật liệu thu lượm được. * Ví dụ: Tận dụng những đoạn tre già để đẽo làm phách tre, những chai nước giặt để tạo thành nhiều chiếc đàn có hình dáng khác nhau. Dùng các vỏ lon bia, nước ngọt để làm trống, xúc xắc, làm đàn tơ rưng bằng tre nhỏ. Vỏ hộp sữa làm trống cơm. Tận dụng những hộp bánh để làm những chiếc trống thật xinh xắn, xin vải vụn của thợ may làm hoa cài tay, những chai C2 để làm những bông hoa cầm tay thật đẹp, mút xốp làm mũ múa, v.v Sử dụng đầy đủ đồ dùng trực quan phong phú về chủng loại đó là cô phải sử dụng các loại đồ dùng trực quan như tranh, ảnh, mô hình, đồ dùng, đồ chơi, vật thật, màn hình, bởi vì trẻ mầm non luôn thích cái mới lạ, nếu trong giờ học cô chỉ sử dụng một loại đồ dùng trực quan hoặc tranh ảnh, hoặc đồ chơi, hoặc mô hình, thì sẽ gây cho trẻ sự chán nản, nhàm chán. Mặt khác, mỗi loại đồ dùng đồ chơi đều có một ưu điểm, hạn chế riêng. Tranh ảnh thì đẹp nhưng không sinh động, không thể hiện hết được những đặc điểm của sự vật, hiện tượng. Vật thật thì giúp trẻ nắm bắt được đầy đủ, chính xác các kiến thức về đối tượng và sinh động hơn tranh, ảnh. Nhưng không thể có đầy đủ các vật thật cho tất cả các tiết học và nhiều vật thật không thể cho trẻ chơi trò chơi được, cho nên giáo viên phải biết lựa chọn nhiều loại đồ dùng trực quan để đưa vào trong tiết dạy và phù hợp với nội dung tiết dạy của mình sao cho vừa có thể thuận tiện cho việc truyền thụ kiến thức của cô, vừa có thể gây được hứng thú cho trẻ, giúp trẻ tập trung chú ý, quan sát đối tượng, tích cực hoạt động với đối tượng để nắm bắt kiến thức một cách dễ dàng, nhanh chóng, đầy đủ chính xác. Qua biện pháp này tôi thấy trẻ rất hứng thú trong giờ hoạt động âm nhạc. Ảnh đồ dùng, nhạc cụ tự tạo kèm theo cuối sáng kiến 6/19
5. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc học giỏi vậy mơ ước lớn lên các cháu sẽ làm gì? Chú chúc các cháu chăm ngoan để thực hiện ước mơ của mình nhé. “Tạm biệt các cháu, chú đi đây”. Cô giáo hỏi ai thích làm chú bộ đội? Các con thấy hình ảnh chú bộ đội như thế nào? Trẻ đồng thanh nói: “ mũ cài ngôi sao ” Như vậy tôi vào bài rất nhẹ nhàng tạo cho trẻ sự thoải mái tự tin và hứng thú. c. Các hình thức tổ chức hoạt động âm nhạc * Nội dung 1: Dạy hát: Để tiến hành dạy hát có hiệu quả với một bài hát mới trẻ chưa biết hát, tôi có thể dạy trẻ theo cách dạy như đã hướng dẫn trong chuyên đề giáo dục âm nhạc được vận dụng phù hợp với điều kiện và khả năng nhận thức của trẻ. Trẻ học hát thông qua bắt chước giáo viên, do đó giáo viên vừa hát vừa bắt nhịp bằng tay để giữ tốc độ đều cho các cháu hát. Giáo viên cần lưu ý đến những bài có nhịp lấy đà, đảo phách để phân biệt cho đúng tránh ngược phách. Khi phối hợp hát cùng nhạc đệm cô vừa bắt nhịp vừa lắng nghe nhạc đệm để điều khiển trẻ hát đúng, khớp nhạc. Nếu trẻ chưa rõ lời bài hát cô đọc lại lời một cách chậm rãi, diễn cảm hoặc đọc lại lời trên nền nhạc bài hát. Với bài hát dài, bài có 2 lời ca, cô có thể chia đoạn dạy trẻ từng câu liên tiếp. Cần thay đổi các hình thức hát, tổ, nhóm luân phiên nối tiếp để trẻ có dịp nghỉ ngơi, theo dõi hoặc hoà nhập đúng lúc với các bạn, chú ý thay đổi tư thế đứng hay ngồi cho trẻ đỡ mỏi, đỡ chán và kết hợp với vận động nhẹ nhàng. * Ví dụ: Khi hát bài:“Cùng múa vui” nhạc và lời Lưu Hữu Phước. Câu hát "Nắm tay nhau, bắt tay nhau" lần đầu hát "nắm" trước, "bắt" sau; lần hai hát "bắt" trước, "nắm "sau, hai từ này ở cùng một độ cao nên trẻ dễ lẫn. Ngoài việc chú ý đến nhịp phách trong khi dạy hát tôi còn tạo ra tình huống cho trẻ vừa hát vừa dùng đồ vật cầm trên tay đung đưa theo nhịp bài hát, và có thể cho từng cặp trẻ giao lưu với nhau. Trong quá trình dạy hát cô giáo cần lưu ý nếu trẻ còn hát chưa đúng âm điệu (luyến chưa đúng) thì cô hát mẫu riêng chỗ cần sửa và cho trẻ nghe trên đàn nhiều lần đặc biệt cần chú ý đến từng cá nhân trẻ. Điều quan trọng khi dạy trẻ hát mà trẻ hát chưa đúng nhạc, chưa thể hiện đúng phong cách, cô không nên nói với trẻ: "Các con hãy hát hay hơn nữa nào" vì câu nói này trẻ khó hình dung phải thể hiện như thế nào, mà tôi sẽ hát lại 2 - 3 lần hát chậm để trẻ ghi nhớ. Khi trẻ thuộc bài hát có thể dạy nâng cao cho trẻ với hình thức hát Acapella. Với hình thức tổ chức như trên trẻ lớp tôi rất hứng thú, hát đúng giai điệu bài hát, tiếp thu bài rất nhanh. * Nội dung 2: Dạy vận động theo nhạc: Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè. 8/19